Enkele jaren geleden, terwijl ik een kettlebell optilde en tegelijkertijd een beweging maakte, kreeg ik een scherpe pijn in mijn onderrug. Rond dezelfde tijd begon mijn linker knie te knarsen en kreeg ik pijn in mijn rechterschouder.
Na deze pijnlijke ervaring realiseerde ik mij dat de situatie werd veroorzaakt door stress: Ik ging over mijn grenzen door nog een extra workout in een steeds drukker schema te duwen. Maar waarom verschenen de andere symptomen tegelijkertijd? De plotselinge rugpijn had een trigger. De pijn in mijn knie en schouder leken daar op het eerste gezicht niet mee verbonden.
We weten allemaal wat pijn is. Pijn, en hoe je ermee omgaat, is een belangrijk onderdeel van de menselijke ervaring. Echter, de aard van de pijn kan zeer complex zijn. Fysische pijn beïnvloedt vaak hoe je voelt en kan negatieve emoties veroorzaken. Aan de andere kant kan je emotionele leven ook invloed hebben op je niveau van lichamelijke pijn en hoe je die waarneemt.
Zijn mensen met een depressie meer geneigd om ook lichamelijke klachten te hebben? Absoluut! Onderzoek aan de Universiteit van Bergen in Noorwegen laat zien dat de meest sterke voorspellers voor het wel of niet ontwikkelen van rugpijn niet fysiek zijn, maar afhankelijk van psychologische en sociale factoren. Het gaat er niet om hoe je rug eruit ziet op een MRI-scan, maar over je sociale en emotionele situatie thuis en op je werk. De toestand van je wervels en weefsels spelen een rol, maar conflicten op je werk en in je relatie kunnen triggers zijn voor fysieke pijn.
De Amerikaanse dokter John Sarno beweert dat veel kwalen, zoals chronische rug- en nekpijn, als onbewuste ‘afleidingen’ dienen voor ongewenste emotionele problemen. Behandel de emotionele problemen en de fysieke symptomen zullen uiteindelijk verdwijnen. Een opmerkelijk aantal succesvol behandelde patiënten zullen bevestigen dat deze aanpak werkt.
Betekent dat dat pijn alleen in je hoofd bestaat? De beleving van pijn is zeer subjectief, maar het is reëel voor de persoon die het ervaart. Er is geen specifiek ‘pijncentrum’ in de hersenen. Pijn omvat veel elementen, voornamelijk zenuwen, immuuncellen en chemicaliën. Deze systemen staan met elkaar in wisselwerking, en creëren systemen van actie, aandacht, geheugen en emotie. Hoe ze combineren is essentieel voor de pijnbeleving.
Pijn kan helemaal in de geest zijn. Een goed bekend voorbeeld hiervan is gerapporteerd in het British Medical Journal in 1995:
Een bouwer van 29 jaar kwam op de eerste hulp afdeling terecht na dat hij op een 15 cm nagel was gesprongen. Aangezien de kleinste beweging van de nagel pijnlijk was, werd hij verdoofd met fentanyl en midazolam. De nagel werd vervolgens van onderuit getrokken. Toen zijn laars was verwijderd, bleek een wonderbaarlijke genezing te hebben plaatsgevonden. De nagel had tussen de tenen doorgedrongen en de voet was helemaal ongedeerd.
Een ander voorbeeld van hoe de geest de perceptie van pijn beïnvloedt is van een beroemd onderzoek over gewonde soldaten uit de Tweede Wereldoorlog. Soldaten die uit het slagveld kwamen met ernstige verwondingen, hebben verrassend weinig pijn ervaren, waarschijnlijk omdat ze zo blij waren van het slagveld te zijn.
Het feit blijft dat lichaamspijn een groot probleem is, persoonlijk en voor de samenleving als geheel. Bijna 20% van de Nederlandse bevolking lijdt aan chronische pijn. Naast het persoonlijk lijden veroorzaakt door de pijn en het minder beweeglijk zijn, leidt het tot grote financiële verliezen door verloren werktijd en belast het de gezondheidszorg
Ik liep halve-marathons en deed aan krachtsport toen ik mijn rugbeschadiging kreeg. Ik was fysiek sterk, maar uit een analyse van mijn houding bleek dat mijn hele lichaam uit balans was. Bepaalde spieren waren overwerkt, gespannen en pijnlijk, terwijl andere spieren hun werk niet deden en verslapt waren. Het feit dat mijn knie en schouder tegelijkertijd protesteerden, maakten deel uit van hetzelfde probleem en lieten me zien dat het lichaam functioneert als een eenheid.
Spierkrampen kunnen niet worden gedetecteerd in MRI’s of röntgen fotos, maar zijn vaak de oorzaak van zowel chronische als acute pijn. In een toestand van spasme zal de stofwisseling in spierweefsel en fascia beperkt worden. Voedingsstoffen bereiken de cellen niet en afvalstoffen worden niet afgevoerd, wat resulteert in toenemende spanning en pijn.
Traditionele medicinale modellen bieden geen echte oplossing. Vaak worden pijnstillers voorgeschreven met de suggestie om de toestand ‘gewoon uit te wachten’. Dus wacht je … en na 3 maanden is de pijn misschien minder, maar niet weg. Je raakt aan de pijn gewend en je probeert hem te negeren, maar langzaam begin je activiteiten op te geven: sport, fietsen, wandelen. Je komt uiteindelijk in een vicieuze cirkel van lichaamspijn en negatieve emoties terecht.
Ik heb eerst een aantal traditionele behandelingsmethoden geprobeerd, maar zonder succes. Op advies van een vriend begon ik dagelijks aan de slag te gaan met een programma van eenvoudige strekkingen, houdingen en bewegingen ontworpen om je lichaam weer te laten werken volgens zijn oorspronkelijke ontwerp. Het is gebaseerd op het principe dat als je je lichaam de kans geeft, het zichzelf kan genezen. Terwijl elke spier weer zijn werk begon te doen werd niet alleen mijn pijn steeds minder, maar ik begon mij ook beter te voelen en ik voelde mij meer thuis in mijn lichaam.
Naast mijn lichamelijke houding verbeteren begon ik ook te kijken naar wat mij had gedreven om elk moment van mijn dag met activiteit in te vullen. Ik ontdekte dat ik daarmee bepaalde moeilijke keuzes in mijn leven uit de weg ging. In mijn persoonlijke relaties ging ik onafgewerkte zaken weer goed maken . Dat gedaan te hebben, wist dat ik een belangrijke stap had genomen en kon meer ont-spannen in het hier en nu.
Chronische pijn kan een echte remmer in je leven zijn, maar ook een groeikans. Het is de kans om veranderingen aan te brengen aan een disfunctionele levensstijl, oude overtuigingen en gedachtepatronen weg te gooien, en zich te concentreren op wat voor jou echt belangrijk is en gelukkig maakt. Je hebt niet om pijn gevraagd, maar door er verantwoordelijkheid voor te nemen, kan je later terugkijken en dankbaar zijn voor de kans om te groeien.
Hier is een link naar een demonstratie van drie e-cises die helpt bij kniepijn: http://www.sonima.com/fitness/eliminate-knee-pain/.
Doe het dagelijks voor een week en merkbare verbeteringen zullen optreden. Let ook op hoe het werken aan je voeten en knieën ook de rest van je lichaam zal beïnvloeden.